Động cơ không đồng bộ ba pha là một loại máy điện xoay chiều dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Nó được thiết kế để hoạt động với tốc độ quay của roto (tốc độ của máy) khác với tốc độ quay của từ trường n (tốc độ định mức). Sau đây cùng tìm hiểu một số ý về động cơ không đồng bộ 3 pha.
Khái niệm về động cơ không đồng bộ 3 pha là gì
Động cơ không đồng bộ ba pha (hay còn gọi là động cơ KĐB 3 pha) là một loại động cơ điện xoay chiều rất phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống và các ngành công nghiệp. Nó hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ và có khả năng tạo ra chuyển động quay.
Nguyên lý hoạt động của loại động cơ không đồng bộ 3 pha là gì
Nguyên lý hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha dựa trên hai yếu tố chính: tạo ra từ trường quay và tạo ra chuyển động quay.
- Từ trường quay: Dòng điện xoay chiều 3 pha được đưa vào ba cuộn dây giống nhau, được đặt lệch nhau 120° trên một giá tròn. Khi dòng điện này chạy qua cuộn dây, nó tạo ra từ trường quay trong không gian giữa ba cuộn dây. Tần số góc của từ trường quay này tương đương với tần số góc của dòng điện xoay chiều.
- Trong từ trường quay này, một rotor lồng sóc được đặt. Rotor lồng sóc có khả năng quay xung quanh một trục trùng với trục quay của từ trường. Rotor lồng sóc được thiết kế với một số thanh dẫn điện nằm trong rãnh của nó. Khi từ trường quay tác động lên rotor, nó tạo ra một lực cản điện từ, làm cho rotor quay theo hướng khác biệt với tốc độ của từ trường.
- Chuyển động quay của rotor lồng sóc được sử dụng để làm quay các máy khác, như bơm, quạt, máy nghiền, và nhiều ứng dụng khác. Với sự tương tác giữa từ trường quay và rotor, động cơ không đồng bộ ba pha tạo ra một chuyển động quay ổn định và mạnh mẽ.
Cấu tạo về động cơ không đồng bộ 3 pha
motor không đồng bộ 3 pha có cấu tạo gồm hai phần chính: stato (phần tĩnh) và rôto (phần động). Cùng nhau, hai phần này làm cho động cơ hoạt động một cách hiệu quả.
- Phần stato, hay còn gọi là phần tĩnh của động cơ, bao gồm một khung kim loại và cuộn dây đồng quấn được ghép lại trên khung. Cuộn dây này được thiết kế để tạo ra từ trường cần thiết cho hoạt động của động cơ. Khi dòng điện 3 pha chạy qua cuộn dây, năng lượng điện sẽ biến đổi thành từ trường có hướng, khép kín trên mạch từ. Cấu trúc của stato bao gồm các lá thép kỹ thuật điện để tăng cường hiệu suất từ trường.
- Phần rôto, hay còn gọi là phần động của động cơ, có hai dạng chính là rôto lồng sóc và dây quấn. Trong đó, rôto lồng sóc là dạng phổ biến và được sử dụng rộng rãi hơn. Rôto lồng sóc bao gồm các thanh dẫn điện được đúc xuyên qua các rãnh trên rotor, với hai đầu được nối tắt. Nó cũng bao gồm các cánh tản nhiệt và quạt làm mát để làm giảm nhiệt độ của động cơ trong quá trình hoạt động. Cấu trúc này cho phép rôto lồng sóc quay dưới tác động của từ trường quay tạo ra bởi stato.
Một số ưu điểm về động cơ không đồng bộ 3 pha
Động cơ không đồng bộ ba pha có nhiều ưu điểm vượt trội, bao gồm:
- Kết cấu đơn giản và giá thành rẻ: Động cơ không đồng bộ ba pha được thiết kế với cấu trúc đơn giản, không có bộ phận chổi than hay vòng cực như các loại động cơ khác. Do đó, nó có giá thành sản xuất và lắp đặt thấp hơn, phù hợp với nhu cầu kinh tế trong nhiều ứng dụng.
- Vận hành dễ dàng và bảo quản thuận tiện: Động cơ không đồng bộ ba pha có khả năng khởi động tự động và hoạt động ổn định. Không cần điều chỉnh phức tạp, động cơ này dễ dàng vận hành và đòi hỏi ít công sức trong việc bảo trì và bảo dưỡng.
- Sử dụng phổ biến: Động cơ không đồng bộ ba pha được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp và dân dụng, đặc biệt trong các thiết bị công suất nhỏ và vừa như máy móc công nghiệp, máy nông nghiệp, quạt, bơm, và nhiều ứng dụng khác.
